Yazar: Jules Payot

Janr: Psixologiya. Pedaqogika. Şəxsi inkişaf.

Jules Payot’un “İradə Tərbiyəsi” əsərini analiz edərkən, əsərin mövzusunun nə qədər dərin və əhəmiyyətli olduğunu görmək mümkündür. Payot, insanın iradəsini və xarakterini formalaşdırma prosesini yalnız fəlsəfi bir yanaşma ilə deyil, həm də konkret təcrübələr və praktiki məsləhətlərlə izah edir. Onun bu əsərində təqdim etdiyi yanaşmalar, sadəcə psixoloji və pedaqoji deyil, həm də həyati bir dəyər daşıyır.

1. İradə və Xarakterin Əhəmiyyəti:

Payot’un iradə anlayışına verdiyi önəm, onu yalnız bir içsel güc kimi təqdim etməkdən daha çox, həyatın hər sahəsində qarşılaşılan çətinliklərlə başa çıxmaq üçün lazım olan bir vasitə kimi qiymətləndirməkdir. Əsərdə iradə, güclü bir xarakterin və davamlı uğurun təməlini təşkil edir. Payot’un yanaşmasında insan yalnız özünün və xarakterinin formalaşmasında məsuliyyət daşıyır. Bu, insanın həyatda qətiyyətli qərarlar verməsi və doğru istiqamətə yönəlməsi üçün vacib bir elementdir.

2. Disiplin və Səhvlərdən Dərs Almaq:

Payot’un iradə tərbiyəsinə dair yanaşmasında səhvlərdən dərs almağa çox böyük yer ayrılır. O, səhvlərin heç də zəifliklər olmadığını, əksinə, həyatın təbii bir hissəsi olduğunu vurğulayır. Bu baxımdan, Payot’un əsəri, modern dövrün insanının psixologiyasını anlamağa və ona qarşı empati göstərməyə əsaslanır. İnsanların səhvlərini qəbul edərək irəliləməsi, onların öz iradələrini inkişaf etdirmələri üçün vacibdir. Bu yanaşma, xüsusilə bugünün cəmiyyətində, mükəmməllik və uğursuzluq arasında mövcud olan təzyiqlərlə mübarizə aparan insanlar üçün dəyərli bir dərsdir.

3. Çevrənin Rolunun İntibahı:

Payot, insanın iradə gücünün formalaşmasında yalnız şəxsi cəhətlərə deyil, həm də sosial çevrəyə diqqət yetirir. O, insanın ətrafındakı insanların təsirini inkar etmir və bunun iradə tərbiyəsində oynadığı vacib rolunu vurğulayır. Bu sosial yanaşma, əslində, insanın xarakterinin və psixologiyasının qarşılıqlı təsir vasitəsilə inkişaf etdiyini göstərir. Bu, bəzən unutulan, amma insanın ətrafına görə iradə gücünü inkişaf etdirə bilən bir təbliğatdır.

4. Motivasiya və Hədəf Müəyyənləşdirmə:

Payot’un motivasiya və məqsəd təyin etməyi önəmli bir metod olaraq göstərməsi, əsərinin gücünü artıran faktorlardan biridir. Onun yanaşmasında məqsədli həyat tərzi, uğur və iradə gücünün təməlində dayanır. Bu, özünü tanıma və hədəflər qarşısında dürüstlük tələb edir. Payot, insanın öz məqsədini müəyyənləşdirməsi və bu məqsədə doğru irəliləmək üçün nə etməli olduğunu sistematik şəkildə izah edir. Bu, yalnız şəxsi inkişaf deyil, həm də sosial həyat üçün faydalı bir yanaşmadır.

5. Praktik Yanaşmalar və Nizamlı Həyat:

Əsərin təklif etdiyi ən əhəmiyyətli metodlardan biri də gündəlik həyatda nizamlı bir həyat sürməyin vacibliyidir. Payot, oxucularını səhər rutini qurmağa, düzgün qidalanmağa, idmanla məşğul olmağa və ümumilikdə sağlam bir həyat sürməyə təşviq edir. Bu yanaşma, müasir dövrün sürətli və kaotik həyat tərzində, insanın psixoloji və fiziki sağlamlığını qorumağa yönəlmiş çox vacib bir məsləhətdir. Nizamlı həyat tərzi yalnız iradənin güclənməsini təmin etmir, həm də insanın ümumi həyat keyfiyyətini artırır.

6. Kitabın Müasir Əhəmiyyəti:

Jules Payot’un “İradə Tərbiyəsi” əsəri, yalnız XIX əsrin düşüncələri ilə məhdudlaşmır. Onun iradə gücü, məqsəd təyini, səhvlərdən öyrənmə və nizamlı həyat tərzi kimi fikirləri, bu günümüzdə də aktualdır. İnsanların motivasiya tapmaqda, iradələrini gücləndirməkdə və həyatda qarşılaşdıqları çətinliklərlə mübarizə aparmaqda ehtiyac duyduğu təlimatlar, Payot’un əsərindəki yanaşmalarla böyük oxşarlıqlar göstərir.

Nəticə:

Jules Payot’un “İradə Tərbiyəsi” əsəri, insanın psixoloji və pedaqoji inkişafını təmin edən mükəmməl bir qaynaqdır. Payot’un əsas mesajı, iradənin və xarakterin formalaşdırılmasının hər kəsin öz əlində olduğunu və bu prosesin həyatda ən vacib amillərdən biri olduğunu göstərir. Bu əsər, müasir dövrün insanının öz iradəsini gücləndirərək daha sağlam və məqsədli bir həyat yaşamasına kömək edəcək təlimatlar təklif edir.