Yazar: Honoré de Balzac

Janr: realizm.sosial tənqid. feodalizm.

Ümumi baxış:
Honoré de Balzac Fransız realizminin ən önəmli nümayəndələrindən biridir və onun əsərləri XIX əsr Fransa cəmiyyətinin hərtərəfli mənzərəsini ortaya qoyur. “Kəndlilər” əsərində Balzac kənd həyatını yalnız bir fon kimi təqdim etmir, həm də kəndlilərin gündəlik həyat mübarizəsini, sosial və iqtisadi problemlərini, həmçinin mənəvi və əxlaqi dəyərlərini realist üslubda təsvir edir. Əsər Balzacın “İnsanlıq Komediyası” çərçivəsində kənd və kəndlilərin rolu üzərində düşündüyü mühüm nümunələrdən biridir.

Əsərin mövzusu və əsas ideyası:
Əsərin əsas mövzusu kəndlilərin həyatının çətinlikləri, onların zəhməti və sadəliyi üzərində qurulub. Balzac kəndlilərin feodal və şəhər təsirlərinə qarşı mübarizəsini göstərir, bu yolla cəmiyyətin sosial təbəqələri arasındakı fərqləri ön plana çıxarır. Əsər həmçinin insan və təbiət münasibətini, insanın əxlaq və mənəviyyatını kənd həyatının çərçivəsində dərin şəkildə analiz edir.

Personajlar və onların rolu:
Balzac kəndliləri müxtəlif təbəqələrdən və xarakterlərdən ibarət təqdim edir.

• Zəhmətkeş və sadiq kəndlilər kənd həyatının dayağıdır, onlar həm sosial, həm də mənəvi baxımdan kənd icmasının əsasını təşkil edir.
• Bəzən kəndlilər öz haqlarını müdafiə etməkdə çətinlik çəkir, bu isə onların feodal təsir və iqtisadi çətinliklər qarşısında acizliyini göstərir.
• Aristokrat və şəhər əhalisi ilə qarşılaşmaları kəndlilərin dünyagörüşünü və həyat mübarizəsini əks etdirir.

Balzac personajlar vasitəsilə kənd və şəhər həyatının kontrastını göstərir, insanın xarakteri və mənəviyyatının sosial şəraitdən necə təsirləndiyini nümayiş etdirir.

Əsərin üslubu və realist təsviri:
Balzac realist üslubdan istifadə edərək kənd həyatının detallarını diqqətlə təsvir edir.

• Təsvirlərdə təbiət, kənd evləri, təsərrüfat işləri, ictimai münasibətlər və kəndlilərin gündəlik həyatı incəliklə göstərilir.
• Üslub həmçinin sosial tənqid və etik problemlərin üzərində dayanır, oxucuya həm kənd həyatının gözəlliyini, həm də çətinliklərini hiss etdirməyi bacarır.

Sosial və fəlsəfi təhlil:

• Sosial ədalət: Kəndlilərin zəhmətinə baxmayaraq aşağı təbəqədə qalması, feodal təsirlər və bərabərsiz pay bölgüsü əsərin əsas sosial tənqidi mövzusudur.
• Əxlaq və mənəviyyat: Kəndlilərin sadə, lakin dəyərlərinə sadiq həyatı, şəhər və aristokrat dünyasının korrupsiyalı və mənəvi baxımdan zəif təbəqələri ilə müqayisə edilir.
• İnsan və təbiət: Təbiət kəndlilərin həyatında həm sərt, həm də dəstəkləyici rol oynayır. Balzac kənd və təbiət əlaqəsini insana mənəvi və maddi təsir baxımından dərin təsvir edir.
• İqtisadi mübarizə: Kəndlilər həm iqtisadi problemlərlə, həm də feodal zülm və sosial haqsızlıqlarla qarşılaşırlar. Bu, Balzacın kənd həyatını realist şəkildə təqdim etməsində əsas elementdir.
• Mədəniyyət və ənənələr: Balzac kəndlilərin ənənələrini və mədəni dəyərlərini də diqqət mərkəzində saxlayır. Onların gündəlik ritmi, bayramları, əmək üsulları və icma həyatı əsərin canlılığına qatqı təmin edir.

Əsərin mesajı və nəticəsi:
“Kəndlilər” əsəri yalnız kənd həyatının təsviri deyil, həm də sosial tənqid, insan mənəviyyatı və cəmiyyətin strukturu haqqında dərin düşüncələr təqdim edir. Balzac kəndlilərin həyatını diqqətlə öyrənərək, onların zəhmətini, mənəviyyatını və sosial mövqelərini realist şəkildə ortaya qoyur. Əsər oxucuya həm kənd həyatının çətinliklərini, həm də sadə həyatın dəyərlərini düşündürür.