Yazar: Edith Wharton
Janr: Psixoloji roman. Realist ədəbiyyat. Sosial dram.
Edith Wharton-un “The Bunner Sisters” (Azərbaycan dilində “İki Bacı” və ya “İki Qız Qardaş”) əsəri, XIX əsrin sonlarında Nyu-Yorkun aşağı təbəqəsində yaşayan iki subay bacının – Ann Eliza və Evanna Bunnerin həyatını və onların həyatdakı seçimlərinin acı nəticələrini dərin psixoloji və sosial kontekstdə araşdırır.
📝 Əsərin Qısa Məzmunu:
Ann Eliza və Evanna Bunner, birlikdə kiçik bir tikiş dükanında çalışan, sadə və sakit həyat sürən iki subay bacıdır. Həyatları sakit, darıxdırıcı və çətin olsa da, bir-birinə bağlılıqları onların varlığını mənalandırır. Bir gün mağazalarına gələn Mr. Ramy adlı yaşlı bir adamla tanışlıq onların həyatında dönüş nöqtəsi yaradır. Vaxt keçdikcə Evanna ilə Mr. Ramy arasında münasibət yaranır. Lakin hadisələrin inkişafı gözlənilməz faciələrlə nəticələnir…
🎭 Mövzu və İdeyalar:
1. Qadınların Sosial Mövqeyi və Cəmiyyətdəki Rolu
Wharton bu əsərdə XIX əsrin sonu Amerika cəmiyyətində subay qadınların sosial və iqtisadi məhdudiyyətlərini göstərir. Bacılar nə evlidir, nə də varlı; onların həyatda özlərinə yer etməsi çətindir. Əsər, qadının həyatdakı yeganə təhlükəsiz yolunun “evlilik” kimi təqdim olunduğu patriarxal sistemə kəskin tənqid yönəldir.
2. Qurbanlıq və Bacı Bağlılığı
Əsərin əsas emosional xətti Ann Elizanın bacısı üçün etdiyi fədakarlıq üzərində qurulub. Ann Eliza Ramy ilə münasibətin Evanna üçün daha vacib olduğunu hiss edərək öz hissələrindən vaz keçir. Bu qurbanlıq son nəticədə onun həyatını təkliyə və daxili boşluğa sürükləyir.
3. Tənhalıq və Ümidsizlik
Ann Eliza həyatını bacısına və dükanına həsr etsə də, sonunda həm əmlakını, həm bacısını, həm də ümidlərini itirir. Wharton bu obraz vasitəsilə sükutla davam edən, lakin daxildən çürüyən bir tənhalığın və məğlubiyyətin psixoloji təsirini ustalıqla təsvir edir.
4. Sevgi və İxanet
Əsərdə sevgi çox zaman ümid, təhlükə və aldanma ilə birgə təqdim olunur. Mr. Ramy obrazı zərif münasibət və cazibə vədi ilə gəlir, lakin nəticə Evanna üçün də, Ann Eliza üçün də fəlakət olur. Wharton sevginin yalnız romantik bir yüksəliş deyil, bəzən dağıdıcı nəticələr doğuran bir fürsət olduğunu göstərir.
🧠 Obrazların Analizi:
Ann Eliza Bunner
- Təvazökar, səbirli və əxlaqi dəyərlərinə sadiq bir qadındır.
- Bacısı üçün həyatını fəda edir.
- Onun fədakarlığı təkcə mərhəmət deyil, həm də ictimai rollara uyğunlaşmanın verdiyi zərurətdir.
- Axırda heç nə qazanmadan yalnız qalır, lakin mənəvi cəhətdən yüksəlmiş obraz kimi qalır.
Evanna Bunner
- Gənc, romantik və ümidli bir qadındır.
- Mr. Ramy ilə münasibətdə sevgi axtarır, lakin xəyanətə uğrayır.
- Onun faciəsi həm fərdi səhvlərinin, həm də cəmiyyətin qadına yönəlik təzyiqlərinin nəticəsidir.
Mr. Ramy
- Dəqiq niyyətləri bilinməyən, passiv-agressiv bir kişi obrazıdır.
- Cəmiyyətin qadınları istifadə edən və sonra atıb gedən kişi modelinin simvoludur.
🧩 Simvolizm və Üslub:
- Dükan və tikmə işi – qadınların məhdud həyat sahəsinin metaforasıdır.
- Pəncərə və küçə görüntüləri – xarici dünya ilə aralarındakı məsafəni simvollaşdırır.
- Wharton-un dili sadə, lakin psixoloji baxımdan zəngindir. Diqqətli müşahidə və səssiz ağrılarla dolu daxili dialoqlar onun realizmini gücləndirir.
💬 Əsərin Mesajı:
Edith Wharton bizə göstərir ki, qadınların həyatları cəmiyyətin kənarında və kölgədə də olsa, böyük daxili dramlar, böyük sevgilər və ağrılı qərarlar ilə doludur. Hər kəsin gözündən kənarda qalan bu sadə qadınlar əslində böyük insanlıq hekayələrinin daşıyıcılarıdır.
Comment yazın