Yazar: Bodo Schäfer
Janr: şəxsi inkişaf, uşaq ədəbiyyatı, motivasiya,
Bodo Şeferin “Pul adında it” adlı romanı zahirdə uşaqlara yönəlmiş olsa da, əslində maliyyə savadlılığı, həyat fəlsəfəsi və şəxsi inkişaf mövzusunda yetkinlər üçün də dərin mesajlar daşıyan bir əsərdir. Bu roman, sadə dillə yazılmış bir hekayənin fonunda insanın pul, məqsəd və həyat tərzi ilə münasibətlərini yenidən düşünməsinə şərait yaradır.
Məzmunun xülasəsi:
Əsərin baş qəhrəmanı Kira adlı 12 yaşlı bir qızdır. Atası iflasa uğrayıb və ailədə maddi sıxıntılar yaşanır. Kiraya isə təsadüfən yaralı bir it rast gəlir. Qız ona qulluq edir və saxlayır. İtin adı isə “Money” – yəni “Pul”dur. Maraqlısı budur ki, bu it danışa bilir və Kiranı pul qazanmaq, onu dəyərləndirmək və maliyyə azadlığına aparmaq yolunda öyrətməyə başlayır.
Money adlı it Kiranın yalnız mentoruna çevrilmir, eyni zamanda onun özünə inamını artırır, məqsəd qoymağı və bu məqsədə addım-addım çatmağı öyrədir. İtin simasında müəllif həm də “pul”un özünü simvolik bir obraz kimi təqdim edir – qorxulmamalı, düzgün idarə olunmalı və öyrənilməli bir vasitə kimi.
Əsas ideyalar və fəlsəfi qat:
1. Pul haqqında sağlam düşüncə tərzi formalaşdırmaq
Əsər boyunca müəllif ənənəvi yanlış qənaətləri sarsıdır: “pul pisdir”, “pul insanı pozur”, “çox pul qazanmaq ayıbdır” kimi fikir və stereotiplər Kiranın şüurunda əvvəlcə mövcud olsa da, Money (Pul) adlı it ona bu yanlış inancların əslində cəmiyyətin qorxu və cahilliklə formalaşdırdığı tabu olduğunu izah edir. Bu yanaşma yalnız maliyyə yox, ümumiyyətlə, azadlıq və fərdi inkişaf haqqında ciddi bir mesajdır.
2. Məqsədli yaşamaq
Kiranın həyatı, yalnız pulu necə idarə etməyi deyil, ümumiyyətlə məqsəd qoymağın və planlı yaşamağın gücünü göstərir. Pul qazanmaq məqsəd deyil, bir vasitədir. Əsas məqsəd arzulara çatmaqdır. Money ona öyrədir ki, arzuları reallaşdırmağın ilk şərti onları yazmaq, planlamaq və onlara inamla yönəlməkdir.
3. Qənaət, əmək və sərmayə anlayışları
Roman tədricən oxucuya “qazan, qənaət et və artır” fəlsəfəsini aşılayır. Kira özünün balaca “biznes”ini qurur, xidmətlər göstərir, qazandığı pulu necə saxlamaq və artırmaq lazım olduğunu Money vasitəsilə öyrənir. Bu, xüsusən də uşaqlar üçün maliyyə savadlılığının əsas prinsipidir: pul qənaətlə saxlanmalı, israf edilməməlidir və doğru sərmayəylə artırılmalıdır.
4. Daxili güc və özünəinam
Əsərdəki psixoloji qat – uşağın böyüməsi, cəsarət tapması və öz gücünə inanması çox vacibdir. Money-nin verdiyi dərslər sadəcə maliyyə ilə bağlı deyil, həm də özünü tanımaq və dəyişmək haqqındadır. Kira getdikcə cəmiyyətin dayatdığı qorxulardan uzaqlaşır, risk etməyi və təşəbbüskar olmağı öyrənir.
5. Pulun mənəvi tərəfi
Roman pulun yalnız maddi deyil, mənəvi və sosial dəyərlərlə də əlaqəli olduğunu göstərir. Kira pul qazandıqca ailəsinə, dostlarına və ehtiyac içində olanlara yardım edir. Bu, oxucuya öyrədir ki, pulun əsil dəyəri onun necə istifadə olunmasındadır.
Simvolizm və struktur:
- Money (Pul) adlı it: Simvolik olaraq həm danışan mentor, həm də pulun özüdür. Pulun qorxulu, təhlükəli və sirli bir şey olmadığı, əksinə, öyrənilə bilən və faydalı bir dost olduğu mesajı verilir.
- Kiranın transformasiyası: İnsan dəyişiminin mümkünlüyü və uşaqlıqdan etibarən sağlam maliyyə dünyagörüşünün formalaşdırılmasının vacibliyini göstərir.
- Əsərin dili: Sadə, anlaşılan, lakin çoxqatlı məna daşıyan metaforalarla zəngindir.
Nəticə və ümumi qiymətləndirmə:
“Pul adında it” romanı sadəcə uşaqlar üçün yazılmış maliyyə təlimatı deyil. Bu əsər, pul, zənginlik və həyat dəyərləri haqqında dərindən düşünmək üçün bir fürsətdir. Oxucu burada təkcə maliyyə azadlığının texnikasını deyil, həm də pulun mənəvi mahiyyətini, azadlıqla olan əlaqəsini və fərdi inkişafla olan vəhdətini kəşf edir.
Bodo Şefer bu romanla göstərir ki, maliyyə savadlılığı təkcə hesab-kitabla deyil, həyat fəlsəfəsi ilə başlayır. Pulun insan həyatındakı yerini başa düşmək, onun üzərində nəzarət qura bilmək və bu nəzarəti doğru istiqamətə yönəltmək üçün “Pul adında it” hər yaşda oxucuya güclü motivasiya verir.
Comment yazın