Antoine de Saint-Exupéry – Gecə Uçuşu

2025-06-25

Janr: Fəlsəfi roman. Psixoloji roman. Macəra.

📖 Əsərə ümumi baxış

“Gecə Uçuşu” (fransızca Vol de nuit, ingiliscə Night Flight) – Antoine de Saint-Exupéry-nin 1931-ci ildə yazdığı romanıdır. Müəllifin özü də pilot olmuş və havacılıq təcrübələrini ədəbiyyatla birləşdirərək bu əsəri yazmışdır. Kitab poçt daşıyan təyyarələrin təhlükəli gecə uçuşlarını, onların texnologiya və insan iradəsi arasında olan qarşıdurmasını dərin fəlsəfi və psixoloji qatlarla təqdim edir.

✈️ Mövzu və məzmun

Əsərin əsas mövzusu qorxuya və təhlükəyə baxmayaraq insanın vəzifəsinə sadiqliyidir. Hadisələr Cənubi Amerikada poçt təyyarələrinin fəaliyyət göstərdiyi bir dövrdə cərəyan edir. Gecə uçuşları risklidir, çünki həmin dövrdə hava proqnozu və naviqasiya sistemləri primitiv idi. Əsərdə bir pilotun – Fabienin – uçuş zamanı qarşılaşdığı çətinliklər və onun baş direktoru Riviere-nin məsuliyyət hissi təsvir olunur.

👤 Əsas personajlar və xarakterlər

Riviere – Əsas idarəçi. Sakit, lakin sərt bir insandır. O, şəxsi hisslərini bir kənara qoyub sistemin işləməsi və gecə uçuşlarının davam etməsi üçün insanlara təzyiq göstərir.
Fabien – Cavan pilot. O, vəzifəsini yerinə yetirərkən fırtına ilə qarşılaşır və həyatı bahasına poçtu təhvil verməyə çalışır.
Roberto Rivière – İnsani və sistematik yanaşma arasında qalan, əxlaqi dilemmanı yaşayan bir simvoldur.

🌌 Simvollar və metaforalar

Uçuş – Azadlıq, risk və məsuliyyət simvoludur.
Gecə – Naməlumluq və ölüm qorxusu ilə əlaqəlidir.
İşıq – Ümid və istiqamət verici dəyərdir. Gecə içindəki işıqlar, pilotlar üçün həm real, həm də simvolik bələdçidir.
Riviere – İnsan iradəsinin təcəssümüdür. O, uçuşların davamı üçün hər şeyə dözməyə hazırdır.

🧠 Əsərin fəlsəfəsi və tematik dərinliyi

İnsan iradəsi və texnologiya qarşıdurması: Uçuşlar insanın təbiətə və qeyri-müəyyənliyə qarşı iradəsini təmsil edir.
Vəzifəyə sadiqlik və fərdi duyğular: Riviere sistemi qorumaq üçün şəxsi hisslərini susdurur.
Ölüm və qəhrəmanlıq: Fabienin uçuşu sadəcə texniki məsələ deyil, həm də ekzistensial seçimdir.

✍️ Dil və üslub

Exupéry-nin dili şeirlə nəsr arasında dəyişir – bəzən poeziya kimi dərin və fəlsəfi, bəzən isə sərt və texnikidir. Onun təbiət və insan ruhuna dair təsvirləri duyğusal və düşündürücüdür.

💭 Əsərin bugünkü aktuallığı

“Gecə Uçuşu” müasir dövrdə də oxucuya mesaj verir: texnologiya nə qədər inkişaf etsə də, insan ruhunun, fədakarlığın və əxlaqi seçimlərin əhəmiyyəti dəyişmir. Bu roman liderlik, risk və məsuliyyət barədə düşünmək üçün qiymətli bir mənbədir.