Yazar: Reşat Nuri Güntekin
Janr: klassik ədəbiyyat, psixoloji dram, insan psixologiyası,
Reşat Nuri Güntekinin “Mərhəmət” hekayəsi, insanın həyatında özünü tanıma və başqalarına qarşı empatiya hisslərinin əhəmiyyətini vurğulayan güclü bir əsərdir. Bu hekayənin əsas mövzusu, mərhəmət və insana qarşı olan duyğuların necə formalaşdığı və insanın öz zəifliklərini başqalarının zəiflikləri ilə müqayisə edərək necə anlayışlı olmağı öyrəndiyini araşdırır.
“Mərhəmət” Hekayəsinin Tematikası və Azərbaycan Dilində Təhlili
Reşat Nuri Güntekin, 20-ci əsrin ən tanınmış türkiyəli yazıçılarından biri olaraq, insanın daxili dünyasına dərin bir səyahət təklif edir. “Mərhəmət” hekayəsində Güntekin, baş qəhrəman olan bir müəllimin, səssiz və təvazökar bir şagirdinə qarşı olan münasibətini izah edir. Müəllim, ilkin olaraq bu şagirdi zəif və əhəmiyyətsiz hesab edir, lakin zamanla onun həyatına dair daha çox məlumat əldə etdikcə, şagirdin əsl gücünü və fədakarlığını görür. Bu prosesdə müəllim, sadəcə bir şagirdin deyil, insanın öz içindəki mərhəmət və anlayışı kəşf edir.
Güntekinin “Mərhəmət” əsəri, insanın digərinə qarşı göstərdiyi mərhəmətin gücüdür. Hekayənin adı da bu mənanı gücləndirir – “Mərhəmət” sözü, həm mərhəmət göstərməyi, həm də başqasının çəkdiyi əzabları hiss etməyi ifadə edir.
Hekayənin Məzmunu və Mesajı
“Mərhəmət” hekayəsindəki başlıca mövzu, insanın digərinə qarşı göstərdiyi mərhəmətin gücüdür. Müəllimin şagirdinə qarşı tənbəl və soyuq münasibəti, ona qarşı yalnız fiziki deyil, mənəvi də bir qırılma və ayrılıq hissi yaradır. Lakin zaman keçdikcə müəllim, şagirdin daxili dünyasını kəşf edir və onu daha dərin səviyyədə anlamağa başlayır. Bu anlama prosesi, müəllimi sadəcə zəif və çətinliklər yaşayan bir şagirdə deyil, eyni zamanda insanın həyatda qarşılaşdığı çətinliklərlə mübarizəyə, həyatın mənasını tapmağa çalışan bir varlığa çevirir.
Azərbaycanca bu hekayə insan münasibətlərindəki dərinliyin və anlayışın əhəmiyyətini bir daha xatırladır. Çünki biz də cəmiyyət olaraq çox zaman başqalarına qarşı empatiya və mərhəmət hisslərini itiririk və yalnız öz maraqlarımıza xidmət etməklə kifayətlənirik. “Mərhəmət” hekayəsi, insanın yalnız özünü deyil, başqalarını da anlamağa və onlara dəstək olmağa çağırır.
Nəticə
Reşat Nuri Güntekinin “Mərhəmət” hekayəsi, yalnız bir müəllim-şagird münasibətini deyil, insanın özünə və başqalarına olan münasibətini də təhlil edir. İnsanlar arasında qarşılıqlı hörmət, mərhəmət və anlayışın əsas rol oynadığı bu əsər, həm Azərbaycan, həm də dünya ədəbiyyatında öz yerini almışdır. Güntekinin bu əsəri, sadəcə ədəbiyyatsevərlərə deyil, həm də gündəlik həyatda qarşılıqlı əlaqələrini təkmilləşdirmək istəyən hər kəsə dəyərli bir dərs təqdim edir.
Comment yazın