Yazar: Lev Tolstoy

Janr: humanist ədəbiyyat, fəlsəfə, əxlaq,

Hekayənin Qısa Məzmunu:

Hekayənin qəhrəmanı İvan Dmitriç Aksionov dürüst, yaxşı niyyətli bir tacirdir. Bir gün səfərdə olarkən, bir qətl hadisəsi baş verir və Aksionov bu işdə günahkar elan olunur — lakin o, əslində günahsızdır.

İvan Dmitriç uzun illər həbsxanada qalır, ağır əzablarla üzləşir, amma vicdanında həqiqəti saxlayır. O, həbsdə olarkən də insanlıqdan, əxlaqdan və Tanrıya olan inamdan vaz keçmir.

Zaman keçdikcə həqiqət ortaya çıxır. Günahkar tapılır, amma ədalət gec də olsa yerini tutur.

---

Hekayənin Mövzusu və Fəlsəfəsi:

• Həqiqət gec də olsa üzə çıxar.
• Tanrı hər şeyi görür, bilir, amma onun zamanı var.
• İnsan səbir etməli, vicdanını qoruyub saxlamağa çalışmalıdır.
• Ədalət bəzən insana gec çatır, amma təbii ki, gəlir.

---

Nəticə:

Bu hekayə Tolstoyun insanın daxili vicdanı, Tanrıya inamı və ədalətin gec də olsa təmin olunması haqqında dərindən düşündüyü əsərlərindəndir. “Tanrı gerçəyi bilir amma gec söyləyir” ifadəsi bu hekayənin ən gözəl mənasını ifadə edir.