Yazar: Jack London
Janr: fəlsəfi, sosial, antropoloji,
1. Məzmunun xülasəsi:
Jack London-un “Həyatın Qanunu” adlı bu qısa hekayəsində baş qəhrəman — yaşlı bir tayfa başçısı olan Koskoş — artıq yaşlandığı və faydasız sayıldığı üçün tayfası tərəfindən tərk edilir. Hekayə boyunca o, həyatın gedişatını, təbiətin qanunlarını və öz keçmişini düşünür. Nəhayət, ölüm onu yavaş-yavaş bürüyərkən, o, öz taleyini sakitliklə qəbul edir.
2. Əsas mövzular və ideyalar:
Təbiətin sərt qanunları:
Hekayənin mərkəzində duran ideya odur ki, təbiət mərhəmətsiz və neytraldır. Güclü sağ qalır, zəif olan isə təbiətin qanununa uyğun olaraq sıradan çıxarılır. London bu əsərdə Darvinin təbii seçmə nəzəriyyəsinə ədəbi şəkildə toxunur.
Qocalıq və ölüm:
Koskoş yaşlılığın gətirdiyi zəifliyi və ölümün yaxınlığını anlayır. Bu anlayış onu nə qorxudur, nə də üsyana sürükləyir. O, ölümə qarşı dirəniş göstərmir, çünki bilir ki, bu həyatın qaçılmaz hissəsidir.
İnsan və təbiət arasında münasibət:
İnsan bu hekayədə təbiətin bir parçası kimi təqdim olunur. London göstərir ki, insan da heyvanlar kimi təbiətin qanunlarına tabedir. Koskoşun hekayəsində insan sivilizasiyası yox, təbiətin ritmi əsasdır.
3. Simvollar və metaforalar:
- Odun küləyi: Koskoşun qarşısındakı kiçik ocaq onun həyatının son işartısıdır. Odu sönəndə, sanki onun həyatı da sönür.
- Canavarlar: Koskoşun ətrafında dolaşan canavarlar ölümün yaxınlığını və təbiətin amansızlığını simvolizə edir.
- Qar: Qar soyuqluğu, laqeydliyi və təbiətin hissizliyini ifadə edir.
4. Yazı üslubu və dil xüsusiyyətləri:
Londonun dili sakit, lakin dərin düşüncələrlə doludur. O, hadisələri sadə cümlələrlə desə də, altında fəlsəfi və bioloji anlamlar yatır. O, Koskoşun xatirələrini və təbiətlə bağlı düşüncələrini paralel verir — bu da oxucunu həm emosional, həm də intellektual səviyyədə təsirləndirir.
5. Mesaj və müəllifin mövqeyi:
Jack London burada romantik yox, realist mövqedən çıxış edir. Onun fikrincə, təbiət nə yaxşı, nə də pisdir — sadəcə var. İnsan bu sərt qanunlara qarşı mübarizə aparmamalı, onları dərk edib qəbul etməlidir. Koskoş bu qəbulu edərək bir növ həyatın qanununa hörmət göstərir.
6. Müasir oxucuya mesaj:
Bu əsər müasir dövrdə də çox aktualdır. O bizə təbiətin və həyatın dəyişməz ritmini, ölümə hazırlığın və təbiətə uyğunlaşmanın vacibliyini göstərir. Kapitalizmin və texnologiyanın üstünlük təşkil etdiyi bir dövrdə təbiətin qanunlarını unutmamaq fikri diqqətəlayiqdir.
Comment yazın