Guy de Maupassant – Boyunbağı

2025-07-01

Janr: realizm. faciə. ironiya.

Hekayənin mövzusu:
“Boyunbağı” — insanın maddi zənginlik və sosial statusa olan tələbatını, bunun nəticəsində yaranan yalan və fəsadları göstərən bir əsərdir. Əsas obrazlar vasitəsilə Maupassant, həyatda görünüşün və maddi var-dövlətin insan münasibətlərində nə qədər önəmli olduğunu vurğulayır.

Əsas süjet:
Hekayənin qəhrəmanı Matilda Loisel orta sinif ailəsindən olub, özünü zəngin və lüks həyat şəraitində görmək istəyir. Bir gün həyat yoldaşı ona baloya getmək üçün bahalı paltar və aksessuar almaq üçün pul verir. Matilda dostundan götürdüyü boyunbağını itirir. Onlar uzun illər boyu borc götürərək həmin boyunbağını əvəz edirlər. Sonunda isə öyrənirlər ki, itirdikləri boyunbağı ucuz saxta boyunbağı imiş.

Dərin analiz

1. Mövzular və ideyalar:

Maddi istək və qürur: Matildanın özünü daha yüksək sosial təbəqədə görmək arzusu onun faciəsinin əsas səbəbidir. O, sadəcə xarici görünüşə, zənginlik nümayişinə əhəmiyyət verir.
Həqiqət və yalan: Matilda dostundan aldığı boyunbağı haqda yalan danışır. Bu yalan nəticəsində həm özü, həm həyat yoldaşı ağır borc yükü altına düşür.
Taleyin ironiyası: Əsərdəki ən güclü motiv — həyatın ironiyasıdır. İllərlə sərf olunan zəhmət, borc və əziyyət əslində saxta və dəyərsiz bir boyunbağına görədir. Bu, oxucuda dərin təəssürat yaradır.
Sosial bərabərsizlik: Maupassant, sosial siniflər arasındakı uçurumu və insanların öz sosial statuslarını gizlətmək üçün etdiyi əziyyətləri tənqid edir.

2. Personajların təhlili:

Matilda Loisel: Gözəl, amma eqoist və qürurlu qadındır. O, özünü aşağı təbəqədə görmək istəmir və bahalı əşyalar vasitəsilə fərqli görünmək istəyir. Onun xarakterində eqoizm və materializm ön plandadır.
Həyat yoldaşı: Sadə, fədakar və sadiq insandır. Matildanın arzularını gerçəkləşdirmək üçün bütün borclara girməkdən çəkinmir. O, Matildanın tam əksidir — təmkinli və sadə həyat tərzini üstün tutan şəxsdir.

3. Üslub və təsvir:
Maupassant hekayədə sadə, anlaşılan və təsirli dil istifadə edir. Onun təsvirləri qısa və səlisdir. Realizm elementləri ilə sosial gerçəklik oxucuya çatdırılır. Hekayənin sonundakı ironik twist (nəticə) isə oxucuda dərin təsir buraxır.

4. Əsərin mesajı:
“Boyunbağı” əsəri insanlara maddi dünyaya çox bağlı olmamağı, görünüşün aldanıcı ola biləcəyini və yalanın nə qədər təhlükəli olduğunu xatırladır. Sosial statusun və mal-mülkün həqiqi dəyər olmadığını, ən əsası isə dürüstlük və sadə həyatın qiymətli olduğunu vurğulayır.

Nəticə

Guy de Maupassant “Boyunbağı” əsəri vasitəsilə insan təbiətinin zəifliklərini, sosial təbəqələşmənin gətirdiyi problemləri və həyatdakı ironiyanı ustalıqla göstərir. Hekayə həm realizm, həm də sosial tənqid janrının gözəl nümunəsidir.