Yazar: F. Dostoyevski

Janr: Romantik hekayə. Lirik povest. Realizm.

Fyodor Dostoyevskinin “Bəyaz Gecələr” əsəri haqqında

Fyodor Dostoyevskinin “Bəyaz Gecələr” (селедные ночи) povesti 1848-ci ildə yazılıb və ilk dəfə “Annalar və illər xronikası” jurnalında nəşr edilib. Bu əsər romantik hekayət janrında yazılıb və tənha, xəyalpərəst bir gəncin qısa, ancaq unudulmaz sevgi macərasını əks etdirir.

Əsərin xülasəsi

Əsər Sankt-Peterburqda, ilin o elə bir vaxtında baş verir ki, gecələr demək olar ki, təmamilə aydın olur – bu hadisə povestin adında da əksini tapır. Əsas obraz olan adsız nəql edici gənc, öz qapalı və tənha dün…yasında yaşayır. O, gecə gəzintiləri zamanı Nataliya (Nastenka) adlı gözəl bir qızla tanış olur.

Nastenka öz hekayəsini ona danışır – o, öz sevgilisini bir il əvvəl sevdiyi insanla qaçmaq ücün gözləyir. Lakin zaman keçdikcə ümidini itirir və dostcasına bu adsız gənclə söhbətləşir. Povest boyu bu iki obraz arasında emosional bağlılıq yaranır.

Lakin əsərin sonunda Nastenkaya sevdiyi insan geri dönür və gəncin duyğuları mənasız qalır. O, tənha və xəyal qırıqlığı ilə yaşamına davam edir.

Əsərin əsas mövzuları

1. Tənhalıq və xəyallar – Gənc obraz öz fantaziya dün…yasında yaşayır və real həyatla uzlaşmaqda çətinlik çəkir.
2. Qısa, ancaq unudulmaz sevgi – Nastenka ilə olan münasibət bir neçə gecə davam etsə də, gəncin ünudulmaz xatirəsinə çevrilir.
3. Reallıq və xəyalın toqquşması – Gənc xəyallarla dolu olarkən, Nastenka reallıqda sevgisini təkrar tapır.

Nəticə

“Bəyaz Gecələr” Dostoyevskinin erkən dövr nəsrlərindən biri olsa da, onun dərin psixoloji obraz yaratmaq bacarığını göstərir. Bu povest romantizmlə reallığın sintezini oxucuya çox incə bir poetik dillə çatdırır. Sevgi, tənhalıq və ümid temaları əsəri universal edir və hər dəfə oxuyanda yeni mənalar açır.