Yazar: Azərbaycan Xalq Ədəbiyyatı
Janr: Uşaq ədəbiyyat. Macəra. Satirik nağıl.
Ümumi Məlumat:
“Şəngülüm, Şüngülüm, Məngülüm” Azərbaycan xalq nağıllarının ən sevilən nümunələrindən biridir. Uşaq folklorunda geniş yayılmış bu əsər həm didaktik, həm də əyləncəli xarakter daşıyır. Nağılın əsas qəhrəmanları üç bacıdır – Şəngülüm, Şüngülüm və Məngülüm. Hekayənin süjeti uşaqlara ibrət dərsi verməklə yanaşı, cəmiyyətin əxlaqi-mənəvi dəyərlərini əks etdirir.
Əsas Mövzular və İdeyalar
- Qardaşlıq və birliyin gücü: Bacıların qarşılaşdıqları təhlükə zamanı bir-birinə dəstək olmaları.
- Zəka və tədbir: İnsan çətin vəziyyətlərdən ağılla çıxmağı bacarmalıdır.
- Xeyirlə şərin mübarizəsi: Nağılda şər qüvvə kimi canavarın obrazı xüsusi yer tutur.
- Əxlaqi dəyərlər: İnam, düzgünlük və ailə bağlarının möhkəmliyi vurğulanır.
Personajların Analizi
- Şəngülüm, Şüngülüm, Məngülüm – Sadəlövh, amma eyni zamanda ağıllı və tədbirli bacılar. Onlar xalqın təmizliyini, səmimiyyətini və həyatsevərliyini təcəssüm etdirirlər.
- Canavar – Nağıllarda tez-tez rast gəlinən şər qüvvədir. Hiyləgər, qəddar, amma sonda uduzan tərəfdir. Burada insan ağlının və birliyinin təbiətdəki təhlükələrdən güclü olduğu göstərilir.
Nağılın İdeoloji-Mənəvi Mahiyyəti
Bu əsər uşaqlara düşmənə qarşı ayıq-sayıq olmaq, birliyin gücünə inanmaq, təhlükələrdən qorunmağı öyrənmək kimi mühüm dərslər verir. Eyni zamanda folklorun poetik dili, təkrarlamalar və ritmik quruluşu nağılı uşaqlar üçün yaddaqalan və maraqlı edir.
Sənətkarlıq Xüsusiyyətləri
- Təkrarlamalar və qafiyəli adlar (“Şəngülüm, Şüngülüm, Məngülüm”) – uşaqların yaddaşına daha tez hopur.
- Canavar obrazının qorxulu, amma eyni zamanda gülməli təqdimatı – xalq yumorunun göstəricisi.
- Sadə, aydın dil – xalq ədəbiyyatının əsas xüsusiyyətlərindən biridir.
Əsərin Dəyəri
“Şəngülüm, Şüngülüm, Məngülüm” sadəcə bir uşaq nağılı deyil, həm də xalqın mənəvi irsinin güzgüsüdür. O, uşaqlara milli-mənəvi dəyərləri öyrədir, böyüklərə isə birliyi, müdrikliyi və ədaləti xatırladır.
Comment yazın