Yazar: Hans Christian Andersen

Janr: nağıl, klassik ədəbiyyat, uşaq ədəbiyyatı,

Hans Christian Andersen-in məşhur nağılı “Qar Kraliçası” (“The Snow Queen”) dünya ədəbiyyatında ən poetik və fəlsəfi əsərlərdən biridir. Bu nağıl 1844-cü ildə yazılıb və Andersenin ən uzun, həm də ən çox simvolik məna daşıyan əsərlərindən hesab olunur.

Qısa Məzmun

Nağıl Gerda və Kay adlı iki uşağın hekayəsindən bəhs edir. Onların mehriban və saf dostluğunu şeytani gücə malik bir güzgü pozur. Bu güzgü hər şeyi çirkin, eybəcər göstərirdi. Güzgünün qırıntılarından biri Kayın gözünə, biri də ürəyinə düşür. Bununla da o, soyuq, laqeyd və hissiz bir uşağa çevrilir.

Bir gün Kayı Qar Kraliçası özü ilə buzdan qurulmuş sarayına aparır. Kraliça gözəlliyi ilə valehedici olsa da, onun qəlbi buz kimidir. Kay isə onun sehrinə qapılıb dostu Gerdanı və əvvəlki həyatını unudur.

Gerda dostunu xilas etmək üçün uzun, çətin və sirli bir səyahətə çıxır. O, müxtəlif insanlarla, sehrli varlıqlarla qarşılaşır, sınavlardan keçir. Nəhayət, Gerdanın saf sevgisi və göz yaşları Kayın ürəyindəki və gözündəki buz parçalarını əridir. Onlar yenidən uşaqlıq dostluqlarına qayıdırlar.

Əsas Mövzular və Simvolika

• Saf sevgi və dostluq – Gerda ilə Kayın münasibəti sevginin hər cür soyuqluğu əridə biləcəyini göstərir.
• Xeyirlə şərin mübarizəsi – Şeytani güzgü və Qar Kraliçası şərin simvoludur, amma sonda yaxşılıq qalib gəlir.
• İnsanın daxili dünyası – Kayın gözünə düşən güzgü qırıntısı onun dünyanı mənfi görməsinə səbəb olur; bu, insanın qəlbinin təmizliyini itirməsinin rəmzidir.
• Qadın qəhrəmanın gücü – Nağılda əsas xilaskar obraz məhz qızdır, bu isə Andersenin əsərlərində nadir hallarda görünən qadın gücünün təntənəsidir.

Əsərin əhəmiyyəti

“Qar Kraliçası” həm uşaqlar, həm də böyüklər üçün yazılmış bir əsərdir. Uşaqlar onu sehrli nağıl kimi oxuyurlar, böyüklər isə insan psixologiyasını, sevgini və həyat sınaqlarını dərin mənalarla görürlər.